lunes, 17 de diciembre de 2012

COMENTARIOS EDUCATIVOS-LOMCE (III)

III.- Neste anteproxecto de lei (LOMCE) e no segundo faise moito fincapé na excelencia, na eficiencia, na optimización termos moi utilizados na corrente neoliberal e nunha linguaxe moi empresarial e comercial que agora se quere trasladar ao ámbito da educación. Pregúntome se as persoas normais ou mediocres ou discapacitadas non teñen cabida na escola, ou que esta non ten respostas educativas para elas. A sociedade só acolle aos máis capaces, non tendo cabida os que non son rendibles, non os temos en conta, marxinámolos, botándoos fóra, apartándoos. E esa a equidade que queremos? E ese o Estado de Dereito que queremos? Un mundo para todos ou un mundo para os que teñén éxito? Os outros tirámolos á cuneta? Ademais para o logro de mellores resultados e da autonomía dos centros é preciso invertir en educación e invertir máis, non recortar, senón, como vai mellorar todo? E que entendemos por mellorar? Unha escola inclusiva, acolledora, de crecemento persoal e social ou unha escola segregadora, clasista, discriminadora? Certo que hai que empregar ben os recursos de todo tipo, e os máis importantes son os recursos persoais; pero, eliminando persoal docente e técnico e tratándoo mal, como se vai mellorar? Como se vai a lograr a excelencia? Excelencia para todos ou para os que a poidan pagar? Primarase á privatización para que se formen as élites das familias pudientes e dedicarase a escola pública para o pobo, para os probes nunha concepción clasista da escola; e eso o que queremos? O que persigue este goberno cos seus anteproxectos rexeitados por todos e sen consensuar é unha escola para ricos distinta da dos pobres. É alarmantemente crece a pasos axigantados a pobreza infantil no noso país, cada vez hai máis diferencias entre os nenos españois. Estase a producir unha gran distancia entre o ensino público e o ensino privado; entre o ensino do pobo e o das clases pudentes. Se está a establecer unha inxustiza moi grande coa escola pública, dándose pasos cara atrás. Parece que o que prima e o desmantelamento dos servizos públicos para entregalos á especulación privada. Non é certo que os servizos públicos da sanidade e da educación sexan malos e máis caros que os privados, esa é unha idea que están interesados en espallar como desculpa para crear a corrente de opinión de que é nesaria a súa privatización e fanno coa colaboración de moitos medios de comunicación amarillistas, non hai unha prensa libre, hai unha prensa comprada e aborregada coas subvencións das distintas administracións, onde está a prensa libre? Houbo algunha vez prensa libre en España? Todo este discurso neoliberal xa se produxo noutros países, Arxentina e Gran Bretaña; por exemplo, anularon servizos públicos e o sector privado destrozou o servizo (por exemplo, neste dous países, o servizo do ferrocarril). Foron experiencias privatizadoras nefastas froito dos excesos do neoliberalismo que campa polos seus respectos en España e en Europa. Claro que hai que fomentar o emprego das novas tecnologías na escola e o ensino de idiomas e promocionar axeitadamente a Formación Profesional; pero, non en detrimento das Humanidades e do ensino das materias de tipo artístico. Tamén hai que impulsar a Atención á Diversidade, para que o sistema educativo acolla e inclúa a todo o alumnado, inclusive aos que presentan grandes dificultades e necesidades educativas. E a FP hai que potenciala revalorizándoa, dotándoa dos recursos necesarios e de calidade e non converténdoa na opción B ou porta excluínte para moitos ou no refuxio a onde dirixir aos “malos estudantes”, facendo prematuras encrucilladas ou distintas vías discriminatorias. É preciso unha boa FP, potente, ben planificada e como opción de calidade e de prestixio. AGARDEMOS QUE VOLVA A POLÍTICA DO DIÁLOGO, DO CONSENSO, DA BUSCA DE SOLUCIÓNS ENTRE TODOS. TODOS SOMOS O PAÍS, TODOS FORMAMOS O ESTADO. ESPERANDO PODER ESTAR AQUÍ O DÍA 22, SORTE E SAÚDE NESTAS FESTAS E QUE TODOS CONSTRÚAMOS UN FUTURO MELLOR CARA O 2013.

miércoles, 28 de noviembre de 2012

O ESCUDO DE VILAGARCÍA DE AROUSA

O actual escudo de Vilagarcía de Arousa foi configurado e aprobado en 1915, sendo deseñado, pois, posteriormente á creación do novo concello denominado Vilagarcía de Arousa, coa agregación ao concello de Vilagarcía, dos concellos veciños de Vilaxoán e de Carril no ano 1913. (VILLARONGA GARCÍA, Manuel A.: VILAGARCÍA, VILAXOÁN Y CARRIL, 1991, pp. 8, 147-150). Precisamente o ano que vén celebraremos o centenario da unificación. A cidade de Vilagarcía ten os títulos de Moi Noble e Moi Leal e concedéuselle ao seu Concello o tratamento de Excelentísimo e o uso da Coroa Real no seu escudo por privilexio real. (cfr.: PORRAS, Javier: 150 AÑOS DE GUARDIA MUNICIPAL EN VILAGARCÍA, 2004, p. 19). No escudo atopamos a coroa real, sobre todo polas vinculacións e o trato dado á familia real. O noso concello acolleu en múltiples ocasións visitas e estancias reais. No século XIX visitounos o rei Alfonso XII, foi hóspede de honra no Pazo de Rubiáns. No século XX, o rei Alfonso XIII ten veraneado na casona da lagoa de Comboa, preto das instalacións portuarias na parroquia de Sobradelo, camiño de Vilaxoán por beiramar. Este mesmo rei visitou a Illa de Cortegada e o pobo de Carril, cando o asunto da donación da illa con vistas a construir o pazo real de verán. Tamén visitaron en épocas recentes varias veces o noso Concello os actuais reis de España, D. Juan Carlos I e dona Sofía. Igualmente estivo aquí varias veces D. Juan de Borbón, conde de Barcelona, que ten degustado a exquisita lubina, que preparaba Manolo Cores no seu famoso e xa desaparecido restaurante CHOCOLATE en Vilaxoán. Asimesmo nos ten visitado a infanta dona Cristina. (Cfr.: VIANA, Víctor: VISITAS REALES A VILAGARCÍA, 1997). En baixo da coroa figura no escudo unha chave de ouro sobre fondo verde, a chave da cidade que simboliza a hospitalidade do noso pobo e a garda e custodia da mesma. Debaixo da chave sobre tres montículos aparecen tres torres, que simbolizan a tres castros da cidade, o de Castroagudín, o Castro Alobre e o Castro de Carril; este último estaba situado no monte de San Roque, na zona da Tomada. Aínda que Manuel VILLARONGA (1991) alude ao Castro Lupario (situado no monte Lobeira). Indican que o concello ten sido poboado dende a máis remota antigüidade. No cuartel inferior esquerdo represéntase unha nave, unha trirreme, unha embarcación antiga sobre as ondas do mar, que sinala a importancia do noso mar, da vida marítima e das antigas invasións e defensa por esa vía. No cuartel inferior dereito, un sable dourado sobre fondo vermello indicando as loitas e o sangue derramado por defender este territorio, sobre todo na chamada Guerra da Independencia no século XIX, librada contra o invasor francés. Vilagarcía foi unha das primeiras cidades galegas en rebelarse e loitar bravamente contra dos franceses (1808-1809), como podemos comprobar na placa e no monumento instalados na nosa Praza da Independencia. Os tres cuarteis están unidos por outro máis pequeno e superposto, VILLARONGA (1991) denominao escusón ou escudo interior, que representa o segundo cuartel de gules cun pino de sinople, terrazado do mesmo, perfilado en ouro e acompañado de dez lanzas de prata, con ferros de ouro, postas en faixa, cinco en cada flanco (que representa aos Caamaño, fundadores da cidade), segundo cuartel das armas do escudo do marquesado de “Villagarcía”. (Cfr.: BUGALLAL Y VELA, Jaime: VILLAGARCÍA, Señorío y Marquesado de, en GRAN ENCICLOPEDIA GALLEGA, tomo 30, 1974, p. 126). Os escudos falan, hainos que entender, dannos datos de cidades, de familias. A nosa cidade, o noso Concello teñen o seu escudo. En Vilagarcía de Arousa, se somos observadores, podemos atopar en edificios coñecidos e nobles fermosos escudos en pedra, moitos repiten as señas de identidade dos Marqueses de Vilagarcía, emparentados co fundador da cidade, García de Caamaño, o Fermoso, como figura na carta puebla de 1441. As pedras falan, hai que entendelas, os símbolos esculpidos nelas dannos moita información. A heráldica ten que ser apaixoante, cando teñamos tempo dedicaremos estudos a esta singular ciencia auxiliar da historia. (A D. Ramón Reiriz, auxiliar de protocolo do noso Concello, téñolle escoitado fermosas e eruditas explicacións sobre a bandeira arlequinada en vermello e amarelo e sobre o escudo de Vilagarcía de Arousa ao alumnado do CEIP O PIÑEIRIÑO da nosa cidade. Este artigo é deudor do aprendido nesas magníficas leccións, desenvolvidas consecutivamente nos anos 2010, 2011, 2012).
BIBLIOGRAFÍA:/ - BUGALLAL Y VELA, Jaime: “VILLAGARCÍA, Señorío y Marquesado de” en GRAN ENCICLOPEDIA GALLEGA. T. 30, Vitoria, Silverio Cañada, 1974, p. 126. / - PORRAS, Javier: 150 AÑOS DE GUARDIA MUNICIPAL EN VILAGARCIA. Pontevedra, Concellería de Cultura – Concello de Vilagarcía de Arousa, 2004, p. 19. / - VIANA, Víctor: VISITAS REALES A VILAGARCÍA. Vigo, Cardeñoso, 1997. / - VILLARONGA GARCÍA, Manuel A.: VILAGARCÍA, VILAXOÁN Y CARRIL. Vigo, Diputación Provincial de Pontevedra, 1991, pp. 8, 147-150.

domingo, 11 de noviembre de 2012

MEMORIAL FILGUEIRA VALVERDE-2012

Nesta ocasión o XI MEMORIAL FILGUEIRA VALVERDE está dedicado a un gran amigo de Filgueira e dunha familia moi significativa para Pontevedra, trátase de ALEJANDRO DE LA SOTA (Pontevedra,1913- Madrid,1996), gran arquitecto e fillo de Daniel de la Sota, o lembrado presidente da Deputación de Provincial de Pontevedra (1924-1930), nos anos da dictadura de Primo de Rivera, alá polos anos vinte do pasado século, cando empezan os anos de esplendor de Pontevedra que finalizarán cando caeu a II República.
O memorial desenvolveuse durante os días 6, 7, e 8 de novembro de 2012, a partires das 20:00 h. no marco do Salón de Actos do edificio VI do Museo de Pontevedra. O primeiro día constituíuse a mesa presidencial na que se atopaban a deputada provincial, Ana Isabel Vázquez Reboredo; representando á Universidade de Vigo, Antonia Blanco Pesqueira; o presidente do Consello Social da Universidade de Vigo, Ernesto Pedrosa Silva; o director do Museo de Pontevedra e secretario da Cátedra Filgueira, Xosé Carlos del Valle Pérez; pola fundación Filgueira, Xosé Fernando Filgueira Iglesias, o fillo do personaxe central do Memorial, Juan de la Sota; e o conferenciante, o xornalista, Rafael López Torre. No acto protocolario de inauguración recoñécese o labor da Cátedra Filgueira, organizadora xunta ao Museo deste acto e a significación de Alejandro de la Sota como un dos máis importantes arquitectos españois do século XX, cunha obra moi variada e moi estudiada, destacando o traballo da fundación que leva o nome do ilustre arquitecto e que difunde o seu legado persoal, os seus arquivos e a súa obra, que son obxecto de estudio por expertos en arquitectura de todo o mundo e polo público en xeral. Seguidamente, Rafael López Torre comeza a súa disertación con palabras de agradecemento á Cátedra Filgueira, á Universidade de Vigo, ao Museo de Pontevedra e ao seu director, Xosé Carlos del Valle. Posteriormente, precisa que a súa conferencia non ten nada que ver coa arquitectura e si coa vida e a obra de Alejandro de la Sota a quen lle dedicou moito tempo de estudio, indica que foi un arquitecto que creou escola, a forxa do artista que foi e a configuración da súa personalidade veñen marcadas pola familia, a casa, a cidade, deulle moita importancia aos trinta anos da súa vida que pasou na cidade de Pontevedra. Naceu no seo dunha familia acomodada e distinguida. O seu pai, Daniel de la Sota, cántabro de orixe humilde, que nun determinado tempo foi militar, aínda que en 1917 cando obtén o destino forzoso de Melilla co emprego de comandante solicita o seu pase a supernumerario e nunca máis volveu ao exército, pasara un tempo na Escola de Debuxo da VIII Rexión Militar e é notoria a súa intervención na remodelación do cuartel de San Fernando en Pontevedra. D. Daniel era un gran debuxante (como tamén o chegaría a ser Alejandro, quen naceu cun lapis na man, aprendeu antes a debuxar que a andar), D. Daniel era algo así como arquitecto, enxeñeiro, mestre de obra; o seu fillo recoñéceo xunto con Castelao como os seus únicos mestres no debuxo. A súa nai era descendente dunha rica familia de propietarios de grandes fincas agrícolas de Salcedo, moi relacionada coa influínte e poderosa familia dos Muruais, tamén era prima de D. Xosé Mª Filgueira Martínez, pai de Filgueira Valverde polo que os de la Sota e os Filgueira tiñan unha relación moi familiar. Así como o marcaron a súa familia e as súas amizades e relacións aquí en Pontevedra, relacionouse con Castelao, seu mestre, foi amigo do seu fillo Alfonsiño e do seu sobriño “Turiñas”, un trío inseparable. Pero tamén ten influencia un edificio emblemático de Pontevedra, o do Café Moderno, onde naceu e pasou a súa infancia e mocedade, o dono deste edificio era D. Bernardo Martínez Bautista. Tamén subliñar a casa do verán, a casa solariega dos seus avós en Salcedo que lle propiciou gozosas experiencias infantís. Outra das súas paixóns era a música, chegou a ser un virtuoso do piano e formou parte do coro de nenos da mítica Coral Polifónica de Pontevedra nos seus inicios e baixo a dirección do marinense, Blanco Porto, el tiña a avantaxe de que sabía solfexo. Emilio Quiroga presentoulle ao seu irmán, o prestixioso violinista, Manuel Quiroga, quen quedou marabillado das destrezas de Alejandro para a caricatura. Alejandro foi discípulo na música do mestre Jané, quen lle transmitiu o seu amor por Bach. Tivo unha infancia feliz, sendo tamén moi mañoso no xogo das canicas e do trompo. Estudiou no colexio dos Maristas e logo o bacharelato no Instituto de Pontevedra, situado primeiro no edificio da antiga Escola de Oficios, logo Normal, incluso cárcere, hoxe ese edificio pertence á Deputación; pasando logo ao edificio que hoxe pertence ao Instituto Valle-Inclán. Aos quince anos prodúcense dos feitos de distinto signo, un ledo: a primeira exposición da súa vida, unha exposición de caricaturas baixo a inspiración de Castelao; outro triste, precisamente a morte do fillo de Castelao, Alfonsiño, do que era grande amigo. Nestes anos da nenez e mocedade prodúcese o florecemento cultural de Pontevedra, nesta pequena cidade provinciana conflúen extraordinarios personaxes que enriquecen á capital do Teucro, entre eles, por só citar a uns poucos: Casto Sampedro, Losada, Iglesias Vilarelle, Castelao, Osorio Tafall, Sánchez Cantón, Filgueira Valverde,... Un momento único para Pontevedra. Uns dos feitos desa riqueza cultural foi a creación da revista CRISTAL, precisamente a figura feminina que aparez na portada do número 1 da revista é de Alejandro de la Sota, os debuxos do seu amigo Turiñas aparecerán nos números do 4 ao 10 de Cristal, precisamente o 10 será o último, con el púsoxe fin a este extraordinario experimento cultural. Lorca compartiu cos membros da revista Cristal unhas xornadas memorables en Pontevedra, xornadas de arte e de música, o poeta granadino ofreceu para uns poucos privilexiados un recital de cancións populares andaluzas acompañándose ao piano, entre eses elexidos estivo Alejandro de la Sota e que acompañaron ao lembrado poeta do 27 na benvida e en toda a súa estancia na cidade do Lérez. O golpe de estado co que comenza a Guerra Civil sorprendeu ao seu pai, D. Daniel, na cidade de Madrid, onde quedou aillado da súa familia, esa guerra foi orixe de moita dor para todos. Alejandro foi ferido no frente nun ollo, esa ferida de metralla deixoulle afectado o ollo para sempre; pero, non lle impediu seguir coa súa vida normal. Nestas circunstancias tan terribles deixou de debuxar, finalizou unha guerra absurda que non creou máis que separación e sufrimento, Ventura de Dios, “Turiñas”, o seu amigo de sempre, finou na guerra e en 1947, morreu de tuberculose a súa irmá maior, María; circunstancias todas tristes e mouras. El pertencería a primeira promoción de arquitectos da postguerra da Escola de Arquitectura de Madrid. “La Pastora” foi a primeira casa que deseñou, seu primeiro traballo arquitectónico. Traballou para o denominado Instituto de Colonización no deseño de pobos, tamén colaborou co Patrimonio Forestal e co CSIC (Consello Superior de Investigacións Científicas) na Misión Biolóxica. Foi un bo irmán e preocupouse moito do seu irmán menor ca el once anos, Jesús de la Sota, quen chegaría ser un bo artista, costeoulle os seus estudos de pintura. Tanto Alejandro como Jesús foron moi independentes no seu traballo artístico, aínda que a Pontevedra da súa infancia e mocedade tivo moita influencia neles. Remata Rafael López Torre lanzando un órdago cara o centenario de Alejandro de la Sota (1913/2013), por se alguén o recolle, que se rehabilitara e volvese ao seu estado inicial o Pavillón de Deportes de Pontevedra, unha das grandes obras dun dos seus fillos máis egrexios, sería a mellor homenaxe para honrar a memoria de Alejandro de la Sota, arquitecto. Pon fin ás súas palabras agradecendo no acto a presencia de Juan de la Sota, fillo de quen centrou todo o noso interés nesta conferencia. Os sucesivos días do Memorial dedicáronse ao estudio das súas obras arquitectónicas, por medio da observación de debuxos, croquis, planos e fotografías. - AS IMAXES POR ORDE DE APARICIÓN: A PRIMEIRA PERTENCE AO FOLLETO DO XI MEMORIAL, A SEGUNDA CORRESPONDE Á GALERÍA DE IMAXES DOS PRESIDENTES DA DEPUTACIÓN PROVINCIAL DE PONTEVEDRA, que se pode consultar en www.depontevedra.es

sábado, 3 de noviembre de 2012

COMENTARIOS EDUCATIVOS (ANTEPROXECTO DE LEI ORGÁNICA)

II.- No eido educativo, moitas veces, case sempre, non se teñen en conta os procesos na avaliación, simplemente non se avalían, e os procesos soen ser máis ricos que os resultados finais, que o producto final. Só se pon o foco nos resultados e tampouco se teñen en conta nas avaliacións o punto de partida inicial nin se contempla a contextualización: quenes somos, de onde partimos, que circunstancias nos envolven? Hai que facer atractiva a escola para que os nenos e nenas, os mozos e mozas non estean desexando fuxir dela canto antes. Para evitar o abandono temperá, hai que renovar as metodoloxías e dotar dunha boa formación didáctica e psicopedagóxica aos docentes. Hai que renovar a escola, repensar a educación, mais non dando pasos de xigante cara atrás. Hai que encarar o futuro para seguir mellorando e non detraendo recursos de todo tipo a educación, malditos os gobernantes que queren aforrar a costa da educación e sumir na ignorancia e na pobreza cultural ao pobo. É necesario facer da profesión e da carreira docente algo interesante e gratificante para os futuros profesionais do ensino, con boa formación, valoración e prestixio social, apoio institucional e consideración profesional; que o ministro de educación non se convirta no enemigo número 1 dos mestres e profesores. Traballar realmente por unha escola de verdadeira calidade, non no senso neoliberalista e economicista, senón unha escola humana, xusta, acolledora, promotora do coñecemento e da cultura, do pracer por saber, por descobrir; santuario da ciencia e da cultura, sen descoidar en ningún momento as Humanidades e as Artes, como está a acontecer nestes intres no noso país, no que se desprecian a Filosofía, o Latín, o Grego, a Historia, a Música, as Artes Dramáticas, todo o que nos fai máis humáns, sobra tanto maquinismo e tanto pragmatismo. Unha escola con máis incentivos que ilusionen a docentes e a discentes; non escatimarlle nada á escola, a sociedade que valora e mima á súa escola, valora o seu futuro e consigue mellores perspectivas de vida para todos os seus cidadáns. Moitas prácticas educativas e políticas aseméllanse máis a actuacións do século XIX ou da Idade Media que ao que deben ser as actuacións propias do século XXI, en vez de avanzar, recuamos. Este anteproxecto de lei retrotráenos a tempos pasados, non precisamente moi propicios para a escola pública, a escola de todos e para todos. Crer ou non crer na educación, apostar por ela, ese é o dilema. A ideoloxía prioriza unhas cousas sobre outras, a educación debera estar fóra das manobras políticas, máis que nunca precísase un pacto pola educación, hai que ter amplitude de miras, ser xenerosos e estar a altura dos tempos, debemos traballar polas xeracións futuras e non ter unha mirada miope e tacaña na política educativa que nos convén a todos, nun proxecto de país que garantice á mocedade un futuro e a vellez seguridade.

sábado, 27 de octubre de 2012

MEDITACIONES SINFÓNICAS

(NA PRIMEIRA FOTOGRAFÍA, AO LONXE, ELIGIO SAÚDA AO DIRECTOR; NA SEGUNDA, CUNS AMIGOS ÁS PORTAS DO PAZO DA ÓPERA DA CORUÑA). Trátase dunha Obertura composta por Eligio Vila (1943) por unha encarga da Orquestra Sinfónica de Galicia. O venres 26 de outubro de 2012, ás 20:30 h. e no Pazo da Ópera da cidade da Coruña, asistimos a súa estrea absoluta. Nela, unha vez máis, o noso amigo Eligio Vila amosa a súa exquisita, elitista sensibilidade e mestría para compoñer. A Obertura irrumpe dun xeito enérxico para introducirnos pouco a pouco nun ambiente etéreo e meditativo de reflexión. Altérnanse a potencia coa suavidade; a brusquedade coa templanza, como a vida mesma. Amósase un espírito de inquedanza e de búsqueda, de meditación. Unha música chea de matices, dunha gran riqueza tímbrica con mestura de estilos e de influencias, clasicismo, orientalismo; en definitiva, unha peza musical de gran beleza, cun final pletórico, obra de serena madureza. Eligio Vila, un compositor galego con gran dominio do seu arte e ao que lle agarda un gran futuro nos dominios de Euterpe. A obra constituiu un enorme éxito, o público agasallou á obra e ao seu autor con entusiastas aplausos e co agrado xeral do cheo absoluto do Pazo da Ópera da cidade herculina, nunha memorable xornada musical. Parabéns e noraboa para Eligio Vila, músico.

sábado, 6 de octubre de 2012

COMENTARIOS Á MARXE DO ANTEPROXECTO DE LEI ORGÁNICA PARA A MELLORA DA CALIDADE EDUCATIVA-6-10-2012

“HOMES MÁQUINA CON CORAZÓN DE MÁQUINA” (CHAPLIN, Ch.: O GRANDE DICTADOR, 1940). Hai que ser cabezudos neste país para que cada forza política que accede ao poder pretenda impoñer a súa lei educativa. O anterior Ministro de Educación, Ángel Gabilondo, pretendeu un pacto pola educación, tan necesario por outra parte; pero, non tiña a suficiente forza no seu goberno nin a oposición política quería brindarlle a foto do posible pacto por razóns electoralistas e partidistas. E agora está aberta a maquinaria política para a enésima reforma educativa. Como a todas as precedentes vaille fallar o acompañamento orzamentario necesario, nace na precariedade, na penuria financieira e máis nestes tempos da chamada crise de especulación bancaria e bursátil, na dictadura dos mercados. As reformas educativas neste país nacen en momentos críticos e sen o apoio entusiasta dos Ministerios de Economía e Facenda; polo que son inútil letra morta, unha vez máis, outra oportunidade perdida, outro despropósito máis. Imos ir facendo comentarios que nos xurden ao ler o mencionado ANTEPROXECTO. I.- No mesmo observamos que se constrúe sobre unhas bases fundamentalmente economicistas esta reforma educativa e a entende dun xeito restrictivo, elitista; cando no ensino básico hai que traballar por unha educación para todos. Está ben a democratización do ensino, un ensino inclusivo que ofreza un currículo básico e común para a toda a poboación sen discriminacións e sen camiños con bifurcacións antes de tempo, hai que elixir cando se esgotou o itinerario curricular común e se brindaron todas as medidas de atención á diversidade, non promover eleccións discriminatorias a idades temperás e sen madurez suficiente para poder elixir. Unha educación de calidade para todos, non só para uns poucos privilexiados. Ademais da busca do éxito e da competitividade o ensino debe ser altruista e buscar a mellora persoal e social e o crecemento espiritual e cultural de todas as persoas, transmitindo valores de igualdade e solidariedade. Non queremos monstros con moitos coñecementos, cun espírito moi competitivo e materialista; pero, sen alma e con pouca humanidade. A educación debe conducir á felicidade de todos, a realización das persoas, non na escravitude en función de parámetros meramente económicos e de utilidade, dun desmedido pragmatismo; onde queda aquel concepto de educación para o ocio? Ou da sociedade do ocio? Onde o home tivera tempo e espacio para cultivar as artes, para a convivencia, para o tempo de lecer. Precísase humanizar a educación, tamén humanizar ao Ministro de Educación e aos responsables políticos, que non se convertan nos “homes de negro”. O traballo e o esforzo están ben, son imprescindibles; pero tamén o disfrute e o de dispoñer suficiente tempo de lecer. Educar para a ledicia, para a satisfacción e o desenvolvemento armónico persoal e social. Hoxe co pragmatismo e economicismo reinantes só se pensa no Inglés, Alemán e Chinés e nas Matemáticas e a Economía e a Tecnoloxía ao servicio destas; non importan nada: Linguas Clásicas, Filosofía, Historia e non digamos das Artes Plásticas, Dramática, Música... as que nos fan verdadeiramente homes, creativos e orixinais, únicos; esto non ineteresa, estamos inmersos no Mundo Feliz de Aldous Huxley e no maquinismo e deshumanización da que falaba Chaplin. En función de todo esto, as autoridades educativas de hoxe e aquí expoñen algo así (que hai que tratar de ler entre liñas e descifrar o que realmente queren dicir): “partiendo de la premisa de que la calidad educativa debe medirse en función del ‘output’ (resultados de los estudiantes) y no del ‘input’ (niveles de inversión, número de profesores, número de centros, etc). Pensamos que o input e o output estan ou deben estar interrelacionados, un condiciona ao outro: o que sae ten moito que ver co que entra; que queren descapitalizar o sistema educativo público? Ou buscan a excusa ou a desculpa para invertir moito menos? A educación non é un gasto, é unha inversión a longo prazo, unha inversión de futuro. Que razón ten esta frase atribuída a Otto Von Bismarck: O POLÍTICO PENSA NA PRÓXIMA ELECCIÓN; O ESTADISTA NA PRÓXIMA XENERACIÓN. O que pasa é que hoxe estamos cheos de políticos e faltos de estadistas. As institucións educativas non son empresas nin os educandos son frías pezas de metal, tornillos ou tuercas, simples pezas que encaixar. Na escola hai persoas cos seus problemas vitais, coas súas expresións de emocións, de sentimentos. Viva a escola como lugar de encontro, como lugar de festa do coñecemento humano, como lugar de expresión, como lugar de biodiversidade!

lunes, 24 de septiembre de 2012

ANTONI GAUDÍ (REUS, 1852 - BARCELONA, 1926)

Trátase dun dos grandes representantes do Modernismo no mundo da arquitectura e as súas artes auxiliares. Persoa sinxela e austera, xenio da arquitectura civil (parque Güell da cidade condal, casa Milá ou da "Pedrera", pazo episcopal de Astorga) e da arquitectura relixiosa, co impoñente e extraordinario templo da Sagrada Familia en Barcelona, aínda en fase de construcción deica polo menos o ano 2025. Amósase aquí unha mistura de estilos, un luminoso Neogótico, un audaz Barroco e ata un Modernismo surrealista. Gaudí implicouse de gran xeito neste templo, que é un dos símbolos máis recoñecidos internacionalmente da capital catalana. Estaba tan inmerso na súa construcción que facía vida no templo e o templo era a súa vida.
Hoxe en día, esa obra póstuma rende homenaxe ao seu deseñador e proxectista, no museo anexo ao templo pódese observar a minuciosidade coa que é construido, alí tomamos algunhas fotos onde se amosa a reproducción e reconstrucción de como quedou o seu gabinete de traballo o día da súa morte e a mesa onde se poden ver algúns dos artiluxios que utilizaba para facer os seus deseños.
Visitamos e coñecemos in situ varias obras súas e que xa temos referido: o parque Güell, a casa da Pedrera, o templo da Sagrada Familia, ultimamente revisitado, e o pazo episcopal de Astorga. Admiramos a súa obra cun estilo e cun selo característico moi persoal e cheo dunha beleza singular; todo o mundo pode saber e identificar cando se trata dunha obra de Gaudí, son as súas señas de identidade: predominio da liña curva, uso de cores vivos, o vangardismo e moita orixinalidade, así como a inspiración na Natureza e unha democratización da arte. Gaudí viviu para crear e para deixar beleza e verdade á posteridade.

lunes, 17 de septiembre de 2012

A SAGRADA FAMILIA, OBRA DE OURIVERÍA

O venres 14 de setembro de 2012, aproximadamente dende as 12:00 h. e ata as 14:15 h., estiven a visitar o templo da Sagrada Familia de Barcelona, obra concebida e deseñada polo xenial arquitecto Antoni Gaudí. Tanto interese puso neste traballo que o tiña concentrado e ocupado de tal xeito que non se percatou do tranvía que acabou coa súa vida. Pero, deixou todo minuciosamente planificado e proxectado. Unha obra que comenzou a cimentarse a finais do século XIX, levou todo o século XX na súa construcción e aínda esgotará bastante tempo do século XXI antes de que se lle poña remate definitivamente. Gaudí que practica, unha arquitectura ou unha loucura? É sorprendente a minuciosidade na súa obra. Gaudí era un gran creente, a Sagrada Familia ten unha fonda fundamentación teolóxica e relixiosa, no templo amósase unha profusión de ideas relixiosas, trátase dunha homenaxe, un recoñecemento de adoración e veneración á familia de Xesús de Nazareth. O templo, tanto no exterior como no interior inclúe distintas escenas desa Sagrada Familia e os seus personaxes: Xesús, María, e Xosé. Por unha familia nos vén a salvación, unha familia que acolle e nos ofrece ao Salvador, Cristo. Para compartir esas ideas, Gaudí traballa como as abellas cando fan os seus panais, a obra dun meticuloso ourive que non deixa nada ao azar, hai unha planificación e un traballo exhaustivo como se pode apreciar no Museo anexo ao templo. Quedamos abraiados co interior: as vidreiras, as imaxes, o sistema de columnas, a vida, a Vida que alí se expresa e se manifesta. No exterior, puidemos gozar das fachadas do Nadal e da Paixón; pois, a fachada da Gloria aínda se atopa no proceso de construcción. Miles de persoas tódolos días poden contemplar esta gran obra que a ninguén deixa indiferente. Ofrecemos algunhas das numerosas fotos que tomamos. Se tendes a oportunidade non aforredes unha visita á Sagrada Familia de Barcelona.

lunes, 10 de septiembre de 2012

REPENICAR DAS CAMPÁS

É mágoa que agora non se escoite tanto o repenicar das campás. Antigamente, as campás marcaban a regulación do tempo, tocaban a morto, tocaban a arrebato para avisar de calquera perigo ou emerxencia, por exemplo, dun incendio para que os veciños acudisen a sofocalo. Nos mosteiros indican as distintas tarefas e oracións que teñen que facer os monxes ou as monxas. Famosos son os rezos da liturxia das horas, co seu respectivo toque de campás: a maitines, tertia, nona, vísperas... Pero, imos falar dun toque especial de alegría, o repenicar dos días de festa; por exemplo, da festa do patrón ou da patrona ou o repenicar da vixilia pascual e do domingo de pascua. Na parroquia de Santo Tomás Bécquet de Caldas de Reis nos anos finais da década dos sesenta do pasado século XX, había un monaguillo que tiña un don especial para repicar, era un espectáculo velo bailar tocando, repenicando as campás, xa temos falado del noutras entradas, trátase do meu amigo da infancia, Manoliño, o de Inés. Ía daquí para acolá, tocando as distintas campás que había no campanario, naquel tempo moi perigoso; pois, estaba moi deteriorado e mal coidado, Manoliño obviaba o perigo e voaba, bailaba indo dunha campá a outra, unhas pequenas, outras máis grandes, cada unha coa súa fala, co seu toque peculiar que tan ben coñecía o Manoliño. Cada campá tiña a súa personalidade propia e o meu amigo coñecíaas como se foran as súas amigas, creo que lle tiña un nome a cada unha. Era un artista, era o monaguillo que daquela mellor manexaba as campás. Aquel campanario máxico coas súas vistas aos catro puntos cardinais, de alí había unha magnífica panorámica das terras do Umia; ao lonxe: Saiar, Bemil, San Clemente, San Andrés de César, Tibo, o Umia, o pai de Caldas de Reis, esa querida vila das miñas lembranzas infantís.

lunes, 3 de septiembre de 2012

A RAPSODA, CELUCHI ZAMBRANO, EN VILAGARCÍA DE AROUSA

A artista onubense, Celuchi Zambrano, residente na actualidade en Madrid, ofrecerá un recital poético en Vilagarcía de Arousa, o sábado 8 de setembro, a partires das 21:00 h. no Auditorio Municipal. Contará coa colaboración do rapsoda, José González Moreno, residente xa hai moitos anos na capital arousá. Tamén participará Germán Jesús Torres Sánchez, interpretando ao piano fragmentos escollidos de Chopin e de Mozart. O acto será presentado por Xermán Torres. Outra oportunidade para gozar da poesía en combinación coa música. Agardamos que Vilagarcía acolla con interese esta actividade cultural que se lle oferta. CELUCHI ZAMBRANO acumula unha grande experiencia no recitado de poesía, tendo participado dende moi noviña en numerosos actos poéticos e teatrais en distintos puntos do noso país. A súa experiencia coa palabra ten unha estreita relación co seu labor radiofónico en emisoras do antigo Protectorado español en Marrocos, onde viviu máis de vintedous anos. En Madrid tamén protagonizou e participou en numerosos espacios radiofónicos. Hoxe, está máis centrada nos recitais poéticos, temos, pois, a oportunidade aquí de escoitar unha gran voz da poesía, unha voz experimentada e de moita calidade. Sen dúbida, Celuchi aportará o seu arte que nos servirá para contrastar e aprender a todos os que ultimamente realizamos experiencias poéticas na nosa cidade, chamada a Perla de Arousa, ofrezámoslle á señora Zambrano as perlas da nosa asistencia e das nosas ovacións, constituirá un intercambio, sen dúbida, enriquecedor. SAÚDE E POESÍA. // FONTES E INFLUENCIAS: Do seu pai, o poeta Diego Zambrano e de González Marín, gran rapsoda dos anos 40 e 50 do pasado século. EXPERIENCIA RADIOFÓNICA: Locutora en RADIO PAN AMERICAN de Tánger e RADIO ÁFRICA. O traballo na radio facilitoulle os contactos co mundo do teatro. Por encargo de Enrique Guitart participou na obra: LAS MANOS DE EURÍDICE, recitando o monólogo: LAS NARICES DE EURÍDICE, que lle proporcionou un emocionante éxito.
El recital resultó un acto muy entrañable y de gran calidad, todos los asistentes mostraron una gran satisfacción con el mismo, fue un acontecimiento poético y musical digno de recordar y de repetir en otra oportunidad. Escribimos en castellano en deferencia de Celuchi, a la que aprovechamos para felicitarle por su arte y fina sensibilidad, así como por su calidad interpretativa; pero, sobre todo porque es una gran persona y una gran artista. José González Moreno también estuvo a una gran altura en la declamación con gran derroche de energía y maestría de los dos poemas que interpretó: PUEBLA DEL RÍO ESTÁ EN FIESTAS de Ángel Peralta y PENAS Y ALEGRÍAS DEL AMOR de Rafael de León. Celuchi Zambrano dividió su actuación en tres partes, bueno, cuatro, si contamos la original introducción, después de la introducción declamó poemas de su hermano poeta, DIEGO ZAMBRANO ENRÍQUEZ, a continuación recitó poemas de varios autores, algunos de la GENERACIÓN DEL 27, de GARCÍA LORCA, VICENTE MEDINA, RAFAEL DE LEÓN,... En la parte final se dedicó a los poemas de su querido y recordado padre, DIEGO ZAMBRANO. Nos sorprendió poniendo fin a su recital con un precioso poema de su progenitor, LA CALANDRESA. Interpretó y acompañó al piano el joven músico vilagarciano, GERMÁN JESÚS TORRES SÁNCHEZ, que ejecutó fragmentos escogidos de MOZART, BEETHOVEN, CHOPIN y otras piezas del repertorio clásico. Un acto que quedará por mucho tiempo en nuestras memorias y en nuestros corazones. ¡SALUD Y POESÍA!

jueves, 30 de agosto de 2012

A VOLTA EN VILAGARCÍA DE AROUSA

Hoxe, día 30 de agosto de 2012, a Volta ciclista a España tivo a súa saída neutralizada dende Vilagarcía de Arousa, en distintas rúas e vías urbanas da cidade puídose observar a serpe multicor. Nós observámola ao seu paso pola rotonda da Luz Salgada, ao remate da rúa Rodrigo de Mendoza e comenzo das Carolinas, cando os corredores dirixíanse cara ao alto do Pousadoiro, camiño da meta do cumio do Ézaro, alí tiña lugar a saída real. Queremos destacar ao corredor local, Gustavo César Veloso, un gran deportista e mellor persoa, atento e solidario; un cabaleiro do pelotón. Noraboa por todo, Veloso, por ser como es, sinxelo, próximo á xente. Desexámosche moitos éxitos na túa carreira deportiva e na túa vida. Boa volta!

miércoles, 22 de agosto de 2012

JULIA BECERRA MALVAR, A CONDESA DO POBO

Julia Becerra Malvar veu a primeira luz no pazo familiar de Salcedo (Pontevedra) no ano 1889, era filla de Manuel Becerra Armesto, quen era alcalde de Pontevedra cando naceu Filgueira Valverde en 1906, e de Josefa Malvar de la Maza, da familia do recoñecido arzobispo Malvar, que ocupou a mitra compostelá e promoveu a estrada que une Pontevedra coa capital de Galicia. A condesa de Creixell finou na súa casa de Madrid en 1974. Como argumenta o noso amigo, Xosé Lois Vila Fariña, no seu libro: EL VALOR DE UNA MUJER: JULIA BECERRA MALVAR. NOTAS PARA SU BIOGRAFÍA, trátase dunha muller adiantada ao seu tempo, ben relacionada coa intelectualidade galega, moi amiga do poeta Ramón Cabanillas, por exemplo. Tiña moi bos contactos con personaxes dos distintos sectores políticos, cabe mencionar aquí a súa colaboración e participación no chamado pacto de Barrantes, alá polos primeiros anos trinta do pasado século. Sabida a súa afección pola música e máis concretamente polo "bel canto". Tamén gustaba da vida sinxela do campo, amante da Natureza e dos traballos campesiños, disfrutaba moito co contacto das xentes da bisbarra de Barrantes, o seu pai deulle como agasallo de voda o pazo de Barrantes. Era unha muller boa que axudou a moita xente nos tempos terribles da Guerra Civil (1936-1939) e nos da ulterior dictadura. Foi unha benefactora de Ribadumia e Barrantes, onde cedeu numerosos terreos onde se construiron instalacións e equipamentos para diversos servicios públicos do concello ribadumiense e foi artífice de moitas accións que redundaron no beneficio dos seus queridos conveciños. Para saberes moito máis desta ilustre muller compre ler o libro de Vila Fariña, que foi presentado oficialmente o pasado venres 17 de agosto na Casa da Cultura de Ribadumia. Xunta ao autor estaban na Mesa Presidencial, a Alcaldesa de Ribadumia, Salomé Peña Muñiz, quen presidiu o acto de presentación, a ex directora do CPI "Julia Becerra Malvar", Emilia Martínez Pazos, promotora da publicación e do acto, e o xornalista vilanovés, Benito Leiro Conde, quen colaborou con Vila Fariña para rematar a publicación desta monografía. Entre os numerosos asistentes a esta presentación atopábanse familiares e descendentes da condesa, entre eles, María Cristina Cebrián Sagarriga "Coca", sobriña da biografiada, quen facilitou numerosas informacións e abundantes materiais documentais ao noso bo amigo Vila Fariña, que é un exemplo de superación para todos nós diante das dificultades da vida, do que tamén sabía bastante a boa de dona Julia. Noraboa e parabéns para Xosé Lois Vila Fariña, "Ulisis Figueroa".

lunes, 13 de agosto de 2012

EXISTE UNHA ESCOLA GALEGA HOXE?

Os anceios dos galeguistas, dos homes e das mulleres que amaban a Galicia e pola que moitos deles entregaron a súa vida como verdadeiros mártires, alá, polos primeiros anos do século XX, e sobre todo, na década que vai dos vinte aos trinta, reivindicaban que houbera unha escola galega, onde se falara a súa querida lingua e onde se ensinaran as materias, as ciencias, as técnicas, as artes propias e útiles para Galicia. Abrir as fiestras dun escola arcaica para que entre dentro o aire fresco de Galicia, que traballe pola renovación e por un bo porvir para Galicia e para as súas xentes. Que a escola non lle dea as costas unha vez máis á malfadada Galicia. Aqueles egrexios galeguistas quería unha escola galega na que se estudiasen e vivisen a lingua galega xunta á nosa xeografía, a historia, a ciencia, as técnicas, as artes, os costumes e a cultura da Nosa Terra, co fin de traballar por unha terra próspera, que supere a tradicional miseria material e espiritual na que vivía e aínda vive Galicia. A Nosa Terra estaba olvidada e aldraxada. Os galeguistas querían un mellor porvir e este pasaba por ter unha escola galega, con mestres galegos que levaran dentro do seu corazón e da súa mente, no seu sentir e no seu vivir a Galicia, unha Galicia para a vida. Podemos dicir hoxe que temos esa escola galega? A lingua galega é cooficial na nosa comunidade, ensínase oficialmente nas escolas, hai contidos curriculares referenciais de Galicia. Pero, sentimos e vivimos Galicia como desexaban aqueles homes e mulleres bos e xenerosos, íntegros galegos? Penso que non. Falo da miña experiencia. A moitos mestres non lles queda máis remedio que impartir algunhas áreas en galego, se realmente cumpren coa legalidade. A administración pública fai o paripé legalista, mais as súas ideas e o seu sentir son outros. A Administración Educativa de Galicia semella máis unha sucursal da administración da Súa Graciosa Maxestade Británica ou uns aprendices avantaxados da Escola de Chicago e o neoliberalismo. Non aman a Galicia, non sinten Galicia; sérvense de Galicia para os seus fins partidarios. É o que é máis triste a nosa infancia e a nosa mocedade están alienadas, invadidas e colonizadas maiormente pola música, literatura, modas e medios de comunicación alleos; principalmente anglosaxóns: americanos e británicos. Non hai uns medios de comunicación, tan influintes hoxe, realmente galegos. Espallan outras culturas e outros modelos de vida totalmente alleos. Formalmente é posible que exista unha escola galega, na lei morta; pero, no fondo e na práctica quedan moi lonxe de se cumprir as arelas daqueles homes e mulleres que soñaban cunha escola galega e cunha puxante Galicia. Precísase seguir a reivindicar a Galicia e mais a escola galega que querían, entre outros: Villar Ponte, Johan Viqueira, Bóveda, Castelao, Otero Pedrayo, Vicente Risco, Filgueira, "Roxerius",... Temos que seguir a soñar, a arelar esa Galicia, esa escola galega polas que compre traballar e loitar día a día, todos os días.

lunes, 6 de agosto de 2012

XVII MESA DAS VERBAS

O día 3 de agosto de 2012 celebramos a XVII edición do encontro poético que denominamos MESA DAS VERBAS. Xuntámonos un grupo de amantes da poesía na Praza de Galicia de Vilagarcía de Arousa e alí compartimos versos, ilusións, emocións, sentimentos. Nesta oportunidade lembramos a poetas vilagarciáns doutros tempos. Citamos e/ou lemos algún poema de FRANCISCO PORTO REI, RAMÓN GARCÍA LAGO, FERMÍN BOUZA BREY, LUIS BOUZA BREY, AQUILINO IGLESIA ALVARIÑO, LISARDO BARREIRO, JESÚS GARRIDO, MANUEL TRIGO, SANTIAGO SAAVEDRA, MATILDE ALONSO, CARMEN NOYA, XAQUINA TRILLO. "Énchanse, fártense de poesía! / Xuventude galega faite idealista, romántica, poetízate. O mundo será teu!" (JOHAN VICENTE VIQUEIRA, gran pedagogo, poeta, escritor en A NOSA TERRA o 10/02/1918). Participaron activamente recitando os seus poemas ou poemas escollidos: ALFONSO SAAVEDRA, GONZALO BOUZA-BREY, ALEJANDRO GUANELLA, GRACIELA, JOSÉ TIZADO, TITO PORTO, EV.CALO, ÁNGELES CONDE, ANTONIO PINEDO, ENRIQUE BRUMBÉCK, Mª JOSÉ RUBIANES, RAMÓN TORRADO, CARMEN DARRIBA, RAFA GÓMEZ, MANOEL XOSÉ DE OLIVEIRA, JEAN CARBALLO, CARMEN ABALO, MARÍA PALACIOS, ANTONIO QUIÑOY, FINITA, JUAN JOSÉ PORTO, ANDREA FERNÁNDEZ, XERMÁN TORRES. Acompañounos o pianista GERMÁN JESÚS TORRES SÁNCHEZ, que interpretou fragmentos escollidos de CHOPIN e MOZART. Agradecemos ao Concello de Vilagarcía de Arousa que colaborou unha vez máis para sacar a MESA DAS VERBAS ás prazas e rúas de capital arousana. Vinte / lavar no río. / Vinte, / na beira, / soñando. // Vinte / lavar no río. / Vinte. / na beira, / chorando. (MANUEL TRIGO). Por este camino que alumbre un lucero, / Por este camino, por este sendero, / ¡Que venga la Muerte, sino torne él! (RAMÓN GARCÍA LAGO). Mar de Arousa, Mar de Arousa / eu ben sei que Ti, és ría. / Mais eu quéro-te chamar: / o Mar de Vilagarcía. (XAQUINA TRILLO). Que se alonxe de nós tanto cruel e vil materialismo, / tanta triste usura e avaricia que a todos empobrece; / querido santo francés aparta o voraz neoliberalismo, (XERMÁN TORRES). A próxima MESA terá lugar nunha data a determinar do mes de setembro. SAÚDE E POESÍA

martes, 17 de julio de 2012

A FESTA DA BANDERITA EN CALDAS DE REIS

Non se trata dunha festa da Cruz Vermella, como a que se celebra na capital do Reino, recordo na miña alma de neno que nos anos sesenta do pasado século, na parroquia de Santo Tomás Bécquet de Caldas de Reis, en tempo de Pascua, máis concretamente, no domingo de Resurrección, celebrábase unha procesión moi alegre e chea de corido, que quedou gravada na miña lembranza da infancia na querida vila termal, tratábase da procesión chamada da Banderita, na que se celebraba a Resurrección de Xesús. Os protagonistas eramos os nenos e nenas, que levabamos unha pequena bandeira de cores, que axitabamos ao vento. Algunhas delas coas cores da bandeira nacional española, a galega, desgraciadamente non a coñecíamos, era inexistente. Constituía un acto pintoresco e cheo de ledicia. A maioría dos cativos e cativas tiñan confeccionado eles mesmos a súa bandeira, pintando e coloreando os papeis que se colocaban nun mastro de cana e que se levantaban e axitaban ao paso da imaxe de Xesús. Aquelo era algo impresionante, alegre; multitude de bandeiras multicores que percorrían as principais rúas de vila de dona Urraca, sobre todo ao longo da rúa Real, tan fermosa daquela, cos seus estupendos soportais, a maioría, lamentablemente hoxe perdidos. A xestión urbanística na nosa terra case sempre tan lamentable, canto bo se perdeu! Naqueles días de pascua era cando os rapaces estreaban algo (poucas oportunidades había para elo), que se uns zapatos, unhas zapatillas, algunha peza de vestir. Logo estaban as gorentosas bicas, co rico pan de Caldas, coas bicas os padriños agasallaban aos afillados na Pascua. As bicas eran uns saborosos bolos de pan cun ovo no medio. Este típico producto gastronómico preparabase e cocíase nas numerosas e excelentes panaderías da vila. A da miña rúa, rúa dos Fornos, era a panadería da señora Nilda e do señor Manuel, un forno excelente que lembrarei noutra oportunidade. Venme o sorriso cando aínda lembro a baixada desta procesión pola costa da "Plazuela", fronte a antiga zapatería de Zarategui, cos cantos e co balbordo infantil, que se producía naquela alegre e pintoresca procesión que quedou impresa no meu corazón, como todo o de Caldas, así sigo a Proust e rescato o tempo perdido, un xeito de revivilo e facelo presente.

sábado, 7 de julio de 2012

XVI MESA DAS VERBAS - HOMENAXE A FEIXOO

O pasado venres, día 6 de xullo de 2012, na XVI MESA DAS VERBAS, que estaba previsto se celebrara na Praza da Independencia de Vilagarcía de Arousa, moi preto da rúa dedicada ao pai Feixoo, e que por mal tempo houbo que trasladar este acto poético ao Salón de Actos do Liceo Casino de Vilagarcía, na rúa Castelao, nº 5. Pois, dicía que fixemos lembranza e unha pequena homenaxe ao ilustrado bieito, frei Bieito Xerónimo Feixoo, natural de Casdemiro, na provincia de Ourense (1676-1764), un insigne representante da Ilustración española. Un sabio que pretendía mellorar a situación do noso país, por medio dun pensamento racional e científico, desbotando erros e supersticións. Pasou un tempo no mosteiro de Lérez, pero a maior parte da súa vida desenvolveuse en Oviedo, onde foi un eminente profesor e conselleiro. Foi moi amigo e mestre doutro grande da nosa terra, frei Martín Sarmiento. Ambos monxes foron moi admirados e estudiados por Filgueira Valverde. Vou transcribir algúns pensamentos do pai Feixoo, que teñen plena vixencia e aparecidos nalgunha das súas dúas grandes obras: TEATRO CRÍTICO UNIVERSAL, (1727-1739)e CARTAS ERUDITAS Y CURIOSAS, (1742-1760); obras de carácter ensaístico, onde fala de todo, do divino e do humano; por eso está considerado como un dos máis grandes polígrafos de todos os tempos. Velahí van algunha das súas máximas: - "El valor de las opiniones se ha de computar por el peso, no por el número de almas. Los ignorantes por ser muchos, no dejan de ser ignorantes. ¿Qué acierto, pues, se puede esperar de sus resoluciones?" / - "La adulación es una puerta muy ancha para el favor; pero ningún ánimo noble puede entrar por ella, porque es muy baja". / - "Para quien ama la lisonja, es enemigo quien no es adulador". / - "La inclinación a la Música allana al alma el camino de la virtud". // Nesta XVI MESA DAS VERBAS, participaron declamando e lendo poemas: - ENRIQUE BRUMBÉCK, - CARMEN DARRIBA, - MARÍA PALACIOS, - ENCARNA, - JEAN CARBALLO, - TITO PORTO, - EV.CALO, - RAMÓN TORRADO, - RAFA GÓMEZ, - ANTONIO QUIÑOY, - MANOEL XOSÉ, - JOSÉ GONZÁLEZ, - ALEJANDRO GUANELLA, - CARMEN ABALO, - GRACIELA, - ISABEL PINTOS, - ÁNGELES CONDE, - ANTONIO PINEDO, - ANDREA FERNÁNDEZ, "NEI", - XERMÁN TORRES, - ALFONSO SAAVEDRA. A próxima Mesa das Verbas, a edición XVII, será o vindeiro venres 3 de agosto, ás 21:00 h., na Praza de Galicia de Vilagarcía se o tempo non o impide, senón sempre nos quedará o Salón de Actos do Liceo Casino. Nesta oportunidade faremos memoria dos poetas de Vilagarcía de Arousa.

sábado, 30 de junio de 2012

JOVELLANOS, UN HOME ADIANTADO AO SEU TEMPO

Gaspar Melchor María Jovellanos, Principado de Asturias, 1744-1811, este xixonés universal de orixe fidalga, ao seres o terceiro dos varóns da súa familia, estivo destinado á carreira eclesiástica, que comenzou e non culminou e ao falecer os seus dous irmáns maiores tivo que se facer cargo da fortuna e dos asuntos familiares. Non deixou descendencia directa. Chegou a estudiar no prestixioso e elitista Colexio Maior de San Ildefonso, da Universidade de Alcalá, cando estudiante, facía escapadas a Madrid para presenciar espectáculos teatrais e para se divertir. Era moi popular entre os seus compañeiros, "tiña boa voz e tocaba a guitarra, gustáballe a poesía, as cancións populares...". Na Universidade de Alcalá coñeceu a José Cadalso, do que recibiu forte influencia e quen o iniciou no coñecemento do movemento ilustrado e nas ideas dos "philosophes", Diderot, D'Alembert (representantes da Enciclopedia), Voltaire, o abade de Condillac. Estaba ao tanto de todos os pormenores da cultura europea do seu tempo, coñecía as linguas francesa e inglesa, chegou ser un dos mellores intelectuais e homes máis cultos do seu tempo, valoriza o século XVIII español, foi un home íntegro, cunha grande fondura ética e moral na envenenada sociedade do seu tempo. Home de moitos saberes e de moitas almas, interesado na política, na economía, na xustiza e nas cuestións educativas,... Movíao o interese de "mellorar as condicións de vida do pobo". Dende 1774 a 1778, exerce diversos cargos na Audiencia de Sevilla. Jovellanos integraríase na Sociedade Económica Sevillana de Amigos do País, como secretario da Comisión de Industria, Comercio e Navegación. Aquí, na capital andaluza principiará a súa variada carreira literaria. Trasladase a Madrid, onde se integrará na Sociedade Matritense de Amigos do País, será designado académico da Real Academia da Historia. En 1780, tomará posesión do cargo de académico da Real Academia de Belas Artes e no ano seguinte ocupará a cadeira como membro da Real Academia da Lingua. En 1797, o 23 de novembro no Escorial e diante de Carlos IV, tomara posesión como Ministro de Gracia e Xustiza, onde se lle tende unha trampa e cae envenenado, o que afectará para sempre a súa saúde e estado xeral. Por intrigas cortesanas, onde moitos queren ver a man da raíña consorte, sufre persecución e cautiverio. Será prisioneiro na cartuxa de Valldemosa, onde escribirá: MEMORIA SOBRE EDUCACIÓN PÚBLICA, publicación que nos sorprendeu e agradou tanto. Estivo, finalmente, preso no Castelo de Bellver, que domina a bahía e a paisaxe da cidade de Mallorca. Cara o final da súa vida e coas vicisitudes da Guerra da Independencia fronte á Francia napoleónica, quere chegar canto antes á súa Asturias natal, morrerá alí, probablemente o día 28 de novembro de 1811, pasando durante este periplo e antes do seu pasamento por Muros, Santiago, e outros lugares da nosa Galicia. Como me impresionou tanto, vou recoller frases textuais da súa interesante obra: MEMORIA SOBRE EDUCACIÓN PÚBLICA, O SEA, TRATADO TEÓRICO-PRÁCTICO DE ENSEÑANZA, CON APLICACIÓN A LAS ESCUELAS Y COLEGIOS DE NIÑOS, na edición de Antoni J. Colom y Bernat Sureda da Editorial Biblioteca Nueva, Madrid, 2012. As citas textuais desta entrada son tomadas desa edición.: "¿Es la instrucción pública el primer origen de la prosperidad social? Sin duda. / Las fuentes de la prosperidad social son muchas; pero todas nacen de un mismo origen, y este origen es la instrucción pública. / (...) conservarle es el primer objeto de la solicitud de un buen gobierno, es el mejor camino para llegar a la prosperidad. Con la instrucción todo se mejora y florece; sin ella todo decae y se arruina en un estado. / Recórranse todas las sociedades del globo, desde la más bárbara a la más culta, y se verá que donde no hay instrucción todo falta, que donde la hay todo abunda, y que en todas la instrucción es la medida común de la prosperidad. / (...) sin virtud ni costumbres, ningún estado puede prosperar, ninguno subsistir. / Donde las leyes autorizan la desigualdad de las fortunas; cuando la mala dsitribución de las riquezas pone la opulencia en pocos, la suficiencia en muchos y la indigencia en el mayor número, entonces es cuando un lujo escandaloso devora las clases pudientes, y cuando, difundiendo su infección, las contagia, y aunque menos visible, las enflaquece y arruina. / La urbanidad es un bello barniz de la instrucción y su mejor ornamento; pero sin la instrucción es nada, es sólo apariencia. La urbanidad dora la estatua, la educación la forma". / Sabias palabras de Jovellanos, que se convirte nun precursor do ensino secundario, ofrecido a toda a sociedade, creando "una institución pública y abierta, en que se de toda la enseñanza que pertenece a ella; una institución en que sea gratuita toda la que se repute absolutamente necesaria para formar un buen ciudadano. (...), siendo la enseñanza libre y abierta"./ (pp. 85-88, 90, 98). / Jovellanos desexaba unha educación para todos, pensaba nunha educación liberadora, fonte de prosperidade. Os que recortan os servicios públicos en sanidade, educación, e servicios sociais deberan coñecer e ler ao grande home asturiano, ao mellor non lles interesa e seguen a encadealo no esquecemento e no envenenamento das políticas materialistas e de obscuros intereses que nos afunden a todos, principalmente aos máis débiles e desafortunados.
Nesta imaxe tomada desde o castelo de Bellver, a cidade de Mallorca ao lonxe.

lunes, 11 de junio de 2012

UN PASEO POR LUGO

A cidade de Lugo, unha cidade milenaria, distintas culturas e povos asentaron nos seus lares; pero, foi a civilización romana a que deixou maior e máis visible pegada, e pola que mellor se coñece LUCUS AUGUSTI. A romanización foi esencial para Lugo, conformou a cidade e deixou o símbolo máis notable e máis característico desta etapa, a famosa muralla. Mais Lugo é moito máis: a Catedral, o Museo, as distintas igrexas, o encanto das rúas e os seus recunchos típicos. Lugo, unha cidade cosmopolita para desfrutar e non só nas afamadas festas de San Froilán, o bispo por excelencia de Lugo, sempre acompañado do lobo. É Lugo terra de bo xantar, o mellor polbo degústase aquí nas festas xa citadas. Ten moitos outros atractivos, o río Miño, o pai Miño, o balneario, as termas, os mosaicos,... A pouco que se remova aparecen novos e ricos restos arqueolóxicos. Lugo, unha cidade por decubrir, un lugar para soñar. Regalamos algunhas imaxes tomadas no noso recorrido por esta emblemática e fermosa cidade galega, o pasado 17 de maio, Día das Letras Galegas.